Bijbelstudie "Israëls twaalftal"

Auteur: Ds. H. Drost

 

 

 

NAFTALI, DE SNELLE HINDE

 

 

Inzoemen

vragen // voorstudie

Geboorte

Gen.30:7-8  

 

Heeft Rachel gelijk als ze victorie kraait? 

Geschiedenis

Jes. 8:23-9:1 

 

Waarom begint de ballingschap in Naftali? (zie over deze tekst  ook bij Zebulon) 

Zegen van Jakob

 

Naftali, een hinde in vrijheid, 
die prachtige kalveren werpt.

Gen.49:21

Zegen van Mozes

Deut.33:23

 

Wat is het verband tussen dit woongebied van Naftali en Jezus?

 

 

 

1.  Familiefoto


De naam ‘Naftali’ krijgt hij van zijn moeder – o nee, de bazin van zijn moeder – bij zijn geboorte. Rachel  zet haar slavin in. Als zij via haar slavin kinderen krijgt, ziet ze dat als een overwinning in het slopende conflict met haar zus. Hoe erg ze de hele situatie vindt, blijkt uit wat ze zegt bij de geboorte van Naftali : “Op bovenmenselijke wijze heb ik met mijn zuster geworsteld, ook heb ik overmocht; en zij gaf hem de naam Naftali “(Gen.30:8). In de naam Naftali zit dus het element van de strijd. Tegelijk zit er de klank in van : ‘ik ben je te slim afgeweest’. Dat is : ‘ik was vlugger dan jij, Lea’. Zo draagt de naam Naftali behalve het element van strijd ook vlugheid, snelheid in zich.

 

Ook de nakomelingen van Naftali waren zo ontrouw aan de opdracht het beloofde land van heidenen te zuiveren, dat ze daar tussen de heidenen woonden.(Ri. 1:33). Het gebied van Naftali is Galilea (Mat.4:15). Dat gebied wordt later het 'Galilea der heidenen' genoemd  (Jes.8:23; Mat.4:15). Het is een donker, heidens gebied Daar kwam Christus wonen om licht te brengen en het vandaar de wereld in te zenden.

 

Op de familiefoto zie je Naftali als het ware met sportschoenen aan. Hij kan hard lopen. Je kunt hem om een boodschap sturen.  
In de joodse uitleg (de Talmoed) wordt een (verzonnen) verhaal over Naftali verteld dat wel aardig zijn plek tussen de broers tekent. Dat gebeurde volgens de overlevering bij de begrafenis van vader Jakob. De twaalf zonen willen hem leggen in het graf van opa, de spelonk van Machpela. Maar dan komt Esau op het toneel en zegt dat hij als eerstgeborene daar begraven moet worden. Het is zijn graf. Hij eist van de zonen van Jakob dan de koopakte, zodat ze kunnen laten zien dat het voor hun vader is…maar die ligt nog in Egypte. De twaalf gaan dan met elkaar overleggen  wie die akte kan halen. Dan denken ze aan Naftali, die ‘snel is als een hinde’. Ze sturen hem naar Egypte en hij was vliegensvlug weer terug.

 

We hebben bij deze zegenspreuken vaak gezien dat je een vervulling kunt aan wijzen in het land van de belofte. De woorden van de stervende Jakob worden waar bij de intocht en de verdeling van het land en ook in de tijd van de Richteren. Zo laat men de ‘mooie woorden’ van Naftali wel slaan op het lied van Debora (Ri.5) dat ze zong met Barak, de nakomeling van Naftali. Het was een mooi lied met de goede boodschap van Gods overwinning. 

 

Maar de mooiste woorden klinken uit het gebied van Naftali de wereld in als Christus Zijn apostelen de wereld instuurt met het evangelie, goed nieuws !! 

 


2. Pasfoto 

In de naam Naftali zit behalve het element van strijd ook dat van snelheid. Daar doelt Jakob op in zijn zegen voor deze zoon. Als Naftali knielt bij het sterfbed van Jakob om zijn zegen in ontvangst te nemen, zien de bijna gebroken ogen van deze profeet Gods toekomst en hij zegt : “Naftali, een hinde in vrijheid, die prachtige kalveren werpt”. De Statenvertaling blijft wat dichter bij de bedoeling van deze woorden met de vertaling : “Nafthali is een losgelaten hinde; hij geeft schoone woorden”.

 

Een hinde is in de bijbel een teken van vrouwelijke schoonheid (Spr.5:19).  Maar ook is de hinde symbool van snelheid : je ziet de hinde met hoge sprongen zich behendig uit de voeten maken, als er gevaar dreigt. 


 
Deze snelle hinde is volgens vader Jakob “losgelaten”. Dat wordt uitgelegd als : teugelloos, snel. Maar het kan ook betekenen : gezonden met een opdracht. Daar zit de klank van het woord ‘apostel’ in : iemand die gestuurd is met een opdracht. Naftali is de bode, de gezant van de twaalf. Hij spreekt mooie woorden.  Dat zijn woorden die licht uitstralen.

  

Vragen

  1. Wat is het verschil tussen een apostel en een discipel?  
  2. Kunnen wij wat leren van de(ze) joodse uitleg van het Oude Testament?

 

 

3.  Spiegel 

Christus gaat bewust naar het donkere gebied van Naftali  om daar het licht te brengen (zie Mt.4:12-17). Als kind was hij door zijn stiefvader Jozef op de vlucht voor Herodes dit gebied al ingedragen. En zo groeide Hij op in Nazareth. Nu is Hij man. Gehoorzaam gaat Hij het donker in om Zijn volk te redden van de toorn…. Van het donkerste deel van het land liep de lijdensweg naar het donkerste moment op deze aarde (Mt.27:45). Het was voor Christus verschrikkelijk. Aan het eind klinkt een ontzet "waarom mijn God mijn God". 

 

Het is voor ons de spiegel : dat afgrijselijk donker hadden u en ik in moeten gaan. Dat is het resultaat van de zonde. Wij doen toch zo graag de zonde? Daar brengt de zonde je – in dat donker, zwarter dan de nacht. Tegelijk is God zo goed voor ons dat we in die spiegel niet hoeven te zien hoe diep de hel is. Wij moeten alleen Zijn schreeuwen uit het donker horen over verlating, opdat we een heilige schrik krijgen voor de diepte van de hel en een geweldige liefde tot die Middelaar…..maar wij hoeven die diepte niet te beleven. Voor ons werd het licht…er is het licht van Vaders vriendelijk aangezicht.

 

En dat geweldige nieuws mag wereldwijd rondverteld worden. Christus roept eenvoudige vissers : ze mogen zijn boden worden, zijn apostelen. Hij gaat ze trainen – voor wereldwijde dienst. (Jes.49:6). Vanuit het gebied van Naftali snelt Gods boodschap de wereld over (Mat.28:16-19)

 

Juist in het gebied van Naftali zal Christus‘ boodschap gaan klinken. Dat is Gods welbehagen over het achtergebleven Galilea. Dat voorziet ook Mozes in zijn zegen aan de twaalf stammen op de grens van het land van God : Gods welbehagen zal rusten op dat gebied (Deut. 33:23). 


Vragen

  1. Wat belijden wij met de woorden ‘neergedaald in de hel’? Klopt HC vr/antw.44? 
  2. Hoe kan de kerk in deze tijd op een goede manier de boodschap van Christus brengen in de wereld? Hoe doet u dat? 

 


4.  Panorama                                : Voor wie meer wil weten, volgen  enkele 
                                                        bijbelgedeelten over de stam Naftali


Intocht / erfdeel 

Het gebied van de stam Naftali lag in het uiterste noordoosten van Israël. Barak kwam uit deze stam (Ri.4:6), die door Debora geroemd wordt in haar lied (Ri.5:18). De Naftalieten stonden later ook Gideon bij in de strijd tegen de Midjanieten (Richt. 6:35; 7:23). In psalm 68:28 wordt deze stam geroemd.

 

Ballingschap

In het noorden van Kanaänbleven vijanden binnenvallen. Het gebied had onder Asa en Baësa veel te lijden van de Syrische koning Benhadad (1 Kon. 15:20; 2 Kron. 16:4). Later werd een deel van zijn bevolking door Tiglatpileser in ballingschap naar Assyrië weggevoerd (2 Kon. 15:29). Bij de tweede wegvoering was het aantal ballingen nog groter. Het is werd helemaal donker. 

 

Nieuwe Testament

In dat donkere gebied kwam Christus licht brengen. Maar voor velen hier gold ook dat ze het donker liever hadden dan het licht. Daarom veroordeelt Christus de steden in Naftali :  Chorazin,  Betsaida (zie Mat.11:21.23).