▶

Inleiding – Aanleiding

Het is 16 juni 2015 dat ik deze woorden als afsluiting van het schrijven dit boek op papier zet. Een jaar geleden ben ik hieraan beginnen te schrijven. Dit boek is een soort hartenkreet geworden. Een hartenkreet in de kerkelijke situatie zoals we die nu beleven.

Een hartenkreet in een tijd dat in ons land dat ook in de kerken al meer vragen bij de Bijbel gesteld worden. Ook door mensen die zeggen dat ze de Bijbel als het Woord van God zien.  Als je met elkaar doorpraat blijken deze woorden lang niet altijd te betekenen dat de Bijbel als de bron en norm voor ons leven in de 21^e eeuw  aanvaard wordt.

Voorbeelden daarvan zijn het rapport dat gediend heeft op de synode van de Gereformeerde kerken (vrijgemaakt) op de synode van Ede over de vrouw in het ambt. Een ander voorbeeld is het rapport dat enkele dagen geleden gepresenteerd is in de Nederlands  Gereformeerde Kerken over de vraag of mensen die in een homoseksuele relatie van liefde en trouw leven ook ouderling of diaken kunnen zijn. Een overeenkomst tussen deze twee rapporten is dat gezegd wordt dat als je alleen naar de Bijbel luistert het niet kan. Toch is de conclusie om het wel te doen omdat de normen in onze tijd nu eenmaal anders zijn.

De Bijbel lezen is in onze tijd volgens velen een heel ingewikkeld iets geworden. De Bijbel wordt op deze manier aan de gewone gelovigen ontnomen als het duidelijke Woord van hun hemelse Vader.

De invloed van dit soort redenering is groot. Het leidt er op termijn voor dat velen niet meer weten wat je eigenlijk met de Bijbel moet. Wat stelt het geloof in Jezus Christus eigenlijk nog voor. We hebben een zelfde soort beweging gezien in de jaren 60 en 70 van de vorige eeuw. In andere kerken. Wat zijn de gevolgen daarvan groot geweest! Wat een ontkerkelijking. De Bijbel kwam onder het stof te liggen en volgende generatie kennen de inhoud van het evangelie helemaal niet meer.

Deze dingen gebeuren terwijl de Bijbel dat ene machtige boek is dat ons laat zien wie de HERE is. Het boek dat zuiver het Woord van de eeuwige God is die in Christus ons Zijn hart heeft laten zien.  De Bijbel is het unieke boek waarin de Schepper van alle dingen tot ons spreekt. Waarin Hij ons aanspreekt en in liefde oproept om Hem te kennen. Het kennen van God heeft voor een mens alleen maar voordelen! Het geeft je een geweldig leven en een uitzicht dat voor altijd betoverend mooi is. Laat je de Bijbel als het zuivere Woord van God voor alle tijden niet afnemen! Om iets van die rijkdom te laten zien heb ik in de omstandigheden van vandaag dit boek geschreven. Ik heb er voor gekozen om het zo te schrijven dat het voor iedereen leesbaar is.  Het is geen wetenschappelijk verhandeling geworden omdat het van belang is dat we als gelovigen als kinderen van God willen leven. Ik probeer zo iedereen te bereiken.

Ik heb ook geen boek geschreven waarin ik geprobeerd heb om uitputtend over wat de Bijbel is te schrijven. Wel heb ik geschreven wat nu belangrijk is om op schoot van de Heilige Geest te gaan zitten en met eerbied naar het Woord te luisteren dat Hij op schrift heeft laten stellen.

Ik hoop en bidt dat de HERE dit boek wil gebruiken tot versterking van het geloof van velen.

Nog twee technische opmerkingen.

De citaten uit de westminster Confessie in dit boek zijn van de hand van Thera Tanis-Baars. Ze zijn te vinden in het boek: A. Baars, Thera Tanis-Baars  Gewogen Woorden De banier Apeldoorn 2014.

Als er niet anders vermeld staat heb ik in dit boek de Herziene Statenvertaling gebruikt.

Dit boek wil ik opdragen aan mijn overleden vriend en collega Hendrik Hefer. Deze Zuid-Afrikaanse collega heeft zijn leven gewijd aan het uitdragen van de boodschap dat de HERE en Zijn Woord betrouwbaar is. Hij schreef in de laatste jaren van zijn een klein boekje met als titel: DIE HEILIGE SKRIF (deel 1 die woord van God). Dat boek eindigt met de volgende woorden die ook mij uit het hart gegrepen zijn: “Ons kan en moet nie net die Woord bestudeer nie – as ons deur die Heilige Gees regeer word, wil ons dit ook doen. Ons weet mos dat dit die enigste boek is waardeur ons Hemelse Vader homself aan ons bekendgestel het. Die enigste boek waardeur ons jesus Christus, ons Verlosser, leer ken, die enigste boek waardeur die Heilige Gees ons tot geloof en bekering lei, die enigste boek waardeur ons toegerus kan word om God te ken en te dien. Daarom is die Woord vir ons kosbaarder as al die skatte van die wêreld, is dit soeter as heuning in ons mond en kan ons saam met die psalmdigter uitroep: “Hoe lief het ek U Woord!”  pag 27  

Dronten 16 juni 2015

▶

Hoofdstuk 1: Gods persoonlijke Woord

Met dit hoofdstuk wil ik de toon zetten voor het hele boek. Hoe ga je met de Bijbel om? Dan is mijn antwoord:  als het Woord waarin de HERE mij persoonlijk aanspreekt. Waarmee Hij in de wereld Zijn eigen stem laat horen. Hij communiceert door de Bijbel met ons.

God communiceert

Hij vertelt zelf wie Hij is! Wat Hij gedaan heeft. Wat Hij gaat doen. Hoe het er met de wereld voorstaat. Hij die de Schepper is en die boven de schepping en boven alle mensen en het hele heelal staat.

Hij is niet de God die veraf staat. Niet de God die eens iets gemaakt heeft en er al weer zat van is en er niet naar omkijkt. Nee, Hij is die trouwe en liefdevolle God die echt naar Zijn schepping omkijkt. Die ook met de mens die Hij als Zijn beeld, Zijn kind op aarde gemaakt heeft  communiceert.

Dat heeft de HERE vanaf het begin gedaan. Denk maar eens aan het paradijs. De HERE heeft als de enige en Almachtige God uit niets de hemel en de aarde gemaakt. Het hele heelal. Hij is de enige die ons dat als getuige kan vertellen. Hij doet dat in de Bijbel. Dat doet Hij al als Hij de eerste mensen gemaakt heeft.

Die eerste mensen zijn geschapen en die laat de Schepper niet rondlopen zonder dat ze weten wat het doel van hun leven is. We lezen in Genesis 1 hoe de  Schepper hen aanspreekt en vertelt wat hun taak op aarde is. Heel kort gezegd om onderkoning namens God op deze wereld te zijn. Om deze wereld zo te ontplooien dat die tot Gods doel zou komen. Zie Gen 1:28-30. Je ziet daar hoe de HERE de mens aanspreekt! 

Dat doet Hij ook als Hij de mens bij de twee bijzondere bomen in het paradijs brengt. Dan is Hij het die laat zien dat Hij met gezag spreekt. Dan lezen we: “En de HEERE God gebood de mens: Van alle bomen van de hof mag u vrij eten,  maar van de boom van de kennis van goed en kwaad, daarvan mag u niet eten, want op de dag dat u daarvan eet, zult u zeker sterven.” Gen 2:17.

God laat zien dat Hij gezag heeft dat vol van liefde is. Hij laat de mens zien wat een echt goed leven is en hoe dat goed blijft.

Ook nadat de mens dat goede leven heeft afgebroken door toch van de boom van kennis van goed en kwaad te eten, blijft de HERE communiceren. Het is niet zo dat God   de mens en de wereld boos de rug toekeert en blijft zwijgen. Nee, dan komt God in Zijn genade naar de mens toe. Dan laat Hij zien wat er gebeurd is. Dan laat Hij zien dat Hij trouw aan Zijn Woord is. De straf komt maar ook de belofte wordt gecommuniceerd. De HERE  spreekt dan heel persoonlijk aan! Zowel Adam als Eva en ook de duivel.

De HERE blijft met Zijn Woord mensen aanspreken door de geschiedenis heen. Hij stuurt zo ook de geschiedenis.

De HERE spreekt met gezag

Als je de Bijbel leest dan zie je wie de HERE is. Hij is de enige God. Hij is de Almachtige God. Hij is enige van wie je kunt zeggen dat Hij in en in goed is!  Als je wilt weten wat goed is en wat toekomst heeft moet je bij Hem zijn. Hij is de enige God en dat betekent dat Zijn spreken vol autoriteit is. Hij staat boven alles. Hij is meer dan de hele schepping. Hij is een en al waarheid. Dat betekent dat Zijn spreken absoluut gezag heeft. Of je dat nu wilt erkennen of niet. Hij kan alleen maar de waarheid spreken.

Zijn woorden laten zien wat de waarheid is, ze hebben gezag, ze wijzen de enig goede richting. Dan denk ik aan Psalm 119 dat een groot loflied  op het Woord van God is. Een klein gedeelte uit deze heerlijke Psalm:

“Aan alles, hoe volmaakt ook, heb ik een einde gezien;
maar alleen Uw gebod is onbegrensd.

Hoe lief heb ik Uw wet!
Hij is heel de dag mijn overdenking.
Uw geboden maken mij wijzer dan mijn vijanden,
want zij zijn voor eeuwig bij mij.
Ik ben verstandiger dan al mijn leraren,
want Uw getuigenissen zijn mij tot overdenking.
Ik heb meer inzicht dan de ouderen,
omdat ik Uw bevelen in acht genomen heb.
Ik heb mijn voeten weerhouden van alle slechte paden,
opdat ik mij aan Uw woord zal houden.
Ik ben niet afgeweken van Uw bepalingen,
want Ú hebt mij onderwezen.
Hoe  zoet zijn Uw woorden voor mijn gehemelte,
zoeter dan honing voor mijn mond.
Door Uw bevelen krijg ik inzicht,
daarom haat ik elk leugenpad.

Uw woord is een lamp voor mijn voet
en een licht op mijn pad.” Vs 96-105

De Here Jezus beroept zich ook steeds weer op het Woord van God als de waarheid. Bijvoorbeeld als hij met de Sadduceeën spreekt die leren dat er geen opstanding uit de dood is. Dan zegt Hij o.a. dat ze de Schriften, dat is de Bijbel tot dan toe, niet kennen. Wat de HERE in de Bijbel zegt dat is waar, daar kun je op aan. Dat is betrouwbaar. Waarom? Omdat de Heilige Geest, omdat God zelf de Bijbel als Zijn betrouwbare woord aan ons gegeven heeft. Ik kom daarop nog uitgebreid terug. Zie hiervoor o.a. 2 Tim 3:16,17 en 2 Petrus 1: 16-21.

Als je de Bijbel leest is het de Heilige Geest die je als het ware op schoot trekt en met je begint te praten.

De HERE spreekt als de God van het verbond

De Here heeft ons in de Bijbel geen theorieboek gegeven. De Bijbel is nog minder een boek waarin mensen vertellen over hun ervaringen met God. Hoe verschillend die ook kunnen zijn en hoe verschillend het beeld van God bij deze mensen ook zou zijn.

De Heilige Geest is de grote Schrijver van de Bijbel. Hij komt met het Woord van de ene God die voor altijd betrouwbaar is. Die nooit anders is dan Hij heeft gezegd. Het gaat hierbij om het levende Woord.  Het Woord dat gericht is tot de hoorders en later tot de lezers. Het Woord waarin de HERE de mensen aanspreekt in het kader van het verbond.

Ik ga nu niet uitgebreid schrijven over het verbond en over het verbond zoals het zich in de loop van de tijd ontwikkeld heeft. Het gaat mij er nu om dat de hele Bijbel vanaf het begin staat in het kader waarin de HERE ons aanspreekt en oproept. Wie naar Zijn Woord luistert en zich aan Hem toevertrouwt en gehoorzaam op Zijn weg gaat, ontvangt Zijn zegen. Wie Zijn aanspraak hoort of leest en voor zichzelf en volgens eigen normen blijft leven wordt door Gods straf en oordeel getroffen.

We zien dat al in het paradijs als de HERE over de boom van kennis van goed en kwaad spreekt. We zien het ook als we lezen waarom de Here Jezus naar de wereld gekomen is. Heel duidelijk  wordt dit in Johannes 3: “Want zo lief heeft God de wereld gehad, dat Hij Zijn eniggeboren Zoon gegeven heeft,  opdat ieder die in Hem gelooft, niet verloren gaat, maar eeuwig leven heeft.  Want God heeft Zijn Zoon niet in de wereld gezonden opdat Hij de wereld zou veroordelen, maar opdat de wereld door Hem behouden zou worden.  Wie in Hem gelooft, wordt niet veroordeeld, maar wie niet gelooft, is al veroordeeld, omdat hij niet geloofd heeft in de Naam van de eniggeboren Zoon van God.” Vs 16-18

Het luisteren en lezen van het evangelie is nooit vrijblijvend. De HERE spreekt je aan en vraagt vertrouwen, bekering, geloof, gehoorzaamheid. Hij vraagt liefde.  Wie zo niet leest en luistert, krijgt met Gods straf te maken. Het kader van het verbond blijft altijd staan. Voor het volk van God dat in de doop Gods persoonlijke belofte gekregen heeft nog in het bijzonder.

Het luisteren naar Gods Woord heeft met leven en dood te maken omdat de HERE in liefde persoonlijk met jou spreekt. 

De HERE voert een gesprek.   

Je ziet steeds weer in de Bijbel dat de HERE in de Bijbel een gesprek voert. Dat Hij met Zijn hart mensen aanspreekt. Je ziet het in het paradijs, je ziet het bij Abraham, bij Job. Je ziet hoe de Here Jezus mensen aanspreekt juist om ze te laten zien wie de HERE is en ze tot het echte leven met Hem te brengen. Je ziet het bij de apostelen die in gesprekken, preken en brieven mensen aanspreken. Je ziet het de Here Jezus doen in het boek Openbaring.  Dit zijn allemaal maar voorbeelden. De hele Bijbel is Gods Woord waarin Hij ons aanspreekt om ons tot Christus als onze Verlosser en Heer te roepen. Ook als mensen ver bij God en Zijn Woord zijn afgedwaald, komt Hij in Zijn Woord nog in diepe ernst naar ze toe om ze terug te roepen tot Hem en het echte goede leven.  Zijn spreken is gericht op redding. In de weg van bekering, geloof en gehoorzaamheid.

Als illustratie geef ik een voor mij altijd indrukwekkend gedeelte uit de Psalmen. Psalm 50:

“Offer dank aan God
en kom aan de Allerhoogste uw geloften na.
Roep Mij aan in de dag van benauwdheid;
Ik zal u eruit helpen en u zult Mij eren.
Maar tot de goddeloze zegt God:
Hoe durft u over Mijn verordeningen te vertellen
en Mijn verbond in uw mond te nemen?

Want ú haat de vermaning
en werpt Mijn woorden achter u weg.
Ziet u een dief, dan loopt u met hem mee;
en uw deel is met overspelers.

Uw mond gebruikt u voor het kwaad,
uw tong smeedt bedrog aan bedrog.
U zit daar en spreekt kwaad tegen uw broeder,
u werpt een smet op de zoon van uw moeder.

Zulke dingen doet u en Ik zwijg;
u denkt dat Ik net zo ben als u.
Ik zal u straffen en uw zonden
voor uw ogen uitstallen.

Begrijp dit toch, u die God vergeet;
anders verscheur Ik, en er is niemand die redt.
Wie dank offert, zal Mij eren;
wie de rechte weg gaat, zal Ik Gods heil doen zien.” Vs 14-23

De HERE voert een echt gesprek

De HERE spreekt in Zijn hele Woord ons aan. Hij spreekt daarin zelfs de hele wereld aan. Dat is een spreken waarin de HERE ook echt in gesprek gaat. Waarin ruimte is voor bezwaren, voor klachten, kritiek, vragen. Zelfs voor boosheid. Het is niet zo dat als deze reacties komen de HERE zich terugtrekt en niets meer met deze wereld te maken wil hebben.

De HERE is de God in wie zoveel liefde is dat Hij luistert, dat Hij ziet wat er gebeurt en die daarop ook reageert.

Ik noem maar een paar van de vele voorbeelden.

a. De HERE komt naar Abraham toe. Menselijk gezien is het onmogelijk geworden dat uit Abraham en Sara nog de beloofde zoon geboren zal worden. De HERE komt in de gedaante van een mens bij Abraham. Hij vertelt dat over een jaar dat beloofde kind uit Abraham en Sara geboren zal worden. Sara hoort wat de HERE zegt en reageert daarop vol ongeloof. Ze moet er om lachen. Dit kan toch gewoon niet meer! De HERE gaat dan niet boos weg maar zegt: “Waarom heeft Sara toch gelachen en gezegd: Zou ik ook werkelijk baren, nu ik oud geworden ben?  Zou er iets voor de HEERE te wonderlijk zijn? Op de vastgestelde tijd, over een jaar, zal Ik bij u terugkomen, en Sara zal een zoon hebben!” Gen 18:13,14

De HERE neemt Sara’s woorden serieus. Hij geeft haar het antwoord dat van Sara om geloof en vertrouwen op Hem als de enige God vraagt.

De HERE vertelt later op deze dag nog dat Hij van plan is om Sodom  te vernietigen. Dan is het Abraham die aan Lot en zijn gezin denkt. Abraham pleit bij de HERE door te vragen wat Hij zal doen als er nog een bepaald aantal rechtvaardigen in Sodom woont.  Tot hij bij 10 rechtvaardigen is gekomen. Abraham pleit dan bij de HERE. Hij doet dat met diepe eerbied. Dan blijft de HERE luisteren en belooft om Sodom niet te vernietigen als er nog 10 rechtvaardigen zijn.

b. Een tweede voorbeeld dat ik wil noemen is de geschiedenis van Job. We zien daar hoe de HERE ook naar de klachten en zelfs de beschuldigingen van Job luistert. De HERE is niet de harde God die zegt dat mensen maar zomaar moeten snappen wat Hij doet. Hij laat ruimte voor vragen, voor kritische vragen. Hij geeft Zijn kinderen daarvoor de ruimte. Daarbij vraagt Hij dan wel dat we echt naar Hem luisteren. Dat we naar Zijn stem luisteren als de enige God die als de Almachtige Vader met gezag tot ons spreekt. Die dat doet als de God die in en in goed is. Dat we dan ook ons door Hem laten corrigeren en op Hem vertrouwen. Zo horen wij in Job 38-41 het indrukwekkende antwoord van de HERE op de klachten van Job. Ook voor ons in de 21^e eeuw geweldig belangrijk en leerzaam. De HERE spreekt Job aan en Job belijdt zijn schuld en stelt zijn vertrouwen op de HERE. Dat is de weg waarin de HERE Zijn zegen geeft.

c. Dit brengt mij bij een heel ander voorbeeld. Dat is de manier waarop de HERE de farao van Egypte  aanspreekt. Hij gebruikt daarbij Mozes als Zijn boodschapper. De HERE spreekt de farao aan om het volk Israël te laten gaan. Als de farao niet luistert onderstreept de HERE Zijn woorden met plagen die over het land komen. Omdat de farao niet luistert, komen deze plagen. Omdat de farao zich niet door de HERE laat aanspreken en Hem niet gehoorzaamt, vindt  hij uiteindelijk de dood in de Schelfzee. Ongehoorzaamheid aan Zijn Woord wordt door de HERE gestraft. Hij is God en Hij alleen.

d. De Psalmen zijn een prachtig voorbeeld van God omgang met Zijn volk. Ook een heel mooi voorbeeld van Zijn omgang met de elke gelovige persoonlijk. Je ziet daar steeds weer hoe gelovigen met hun emoties op de omstandigheden, op de woorden en daden van God reageren. Je ziet daar ook de ontreddering, de worsteling, de klachten, twijfel die  naar de HERE toekomen.

Een heel duidelijk voorbeeld daarvan is Psalm 88.  Daar zie je dat de HERE  echt luistert naar wie in vertrouwen op Hem naar Hem toekomt. Een Psalm vol klachten die begint met de woorden:

“HEERE, God van mijn heil,
overdag en in de nacht kom ik voor U en roep ik.
Laat mijn gebed voor Uw aangezicht komen,
neig Uw oor tot mijn roepen.

Want mijn ziel is verzadigd van ellende,
mijn leven raakt bijna het graf.” Vs 2-4

e. De Here Jezus gaat steeds weer het gesprek aan met de mensen om zich heen. Hij luistert, Hij peilt de harten van mensen. Hij geeft antwoord. De Zoon van God geeft Goddelijke antwoorden waarmee Hij de mensen aanspreekt. Hij is vol liefde en geduld. Hij is ook scherp en verontwaardigd waar dat nodig is. Hij spreekt de Sadduceeën scherp op hun dwaalleer aan. (Matt 22). Hij spreekt Farizeeën en Schriftgeleerden er scherp op aan dat ze zich rechtvaardiger voelen dan anderen. (Matt 6; Lukas 18)

Hij spreekt de leerlingen er na Zijn opstanding over aan dat ze Zijn woorden niet hebben gelooft. Hij gaat ze dan vanuit het Oude Testament weer laten zien dat Hij als de Verlosser gedood moest worden en op de derde dag moest opstaan. Hij geeft ze in de 40 dagen tussen opstanding en hemelvaart nog les om Zijn Woord als het evangelie goed te kunnen uitdragen in de wereld. Zo spreekt de HERE ons daarna door de apostelen met Zijn Woord aan.      

Altijd weer met dat Woord dat vol  van Zijn gezag is en dat om vertrouwen op Hem vraagt. Jezus leerde met gezag en Zijn leerlingen moeten dat na Pinksteren ook doen. Kijk maar:

“Toen Jezus deze woorden had geëindigd, gebeurde het dat de menigte versteld stond van Zijn onderricht, want Hij onderwees hen als gezaghebbende en niet zoals de schriftgeleerden.” Matt 7:28,29

“Ga dan heen, onderwijs al de volken, hen dopend in de Naam van de Vader en van de Zoon en van de Heilige Geest, hun lerend alles wat Ik u geboden heb, in acht te nemen”. Matt 28:19